Danimarkalı elektronik müzik grubu WhoMadeWho, 11 Kasım 2023’te dünya turuna başladı.
Paris, Madrid, Berlin, New York, Los Angeles, Santiago, Tulum ve Londra…
6 Nisan 2024’te kendi evleri Kopenhag’da final performans!
Peki turun başlama vuruşu için hangi şehir seçildi?
İstanbul!
Türkiye – Danimarka ilişkileri 2005 karikatür krizinden beri yerlerde...
Danimarkalı Jyllands-Posten gazetesi, Hz. Muhammed’i aşağılayan karikatürleri yayınladı.
Şu tezi savunanlara gün doğdu:
İslam ve Hristiyanlık 2 ayrı medeniyet… Bu iki medeniyet asla barışamaz…
Harvard Üniversitesi’nden Prof. Dr. Samuel Huntington aynı anlayışla kitabına şu başlığı attı:
“Clash of Civilizations” yani “Medeniyetler Çatışması”…
İşte WhoMadeWho’nun turunu İstanbul’dan başlatması işte bu tezi gazoza çeviriyor.
Türkiye, bir medeniyetler çatışmasının değil muasır medeniyetler seviyesinin peşinde…
Bunu 1923’te ülkenin kurucusu dile getirmişti…
Bugün Türkiye’deki kentli gençliğin müzikteki ölçüsü de işte o medeniyet seviyesi!
***
İstanbul başlangıcının ötesinde bir şey daha dikkatimi çekti:
Türkiye, turda adı geçen diğer ülkeler arasında Müslüman çoğunluklu tek ülke…
11 ülkeden 10’unun halkı ağırlıklı Hristiyan…
WhoMadeWho’nun son dönemde performans verdiği tek Müslüman ülke Mısır…
Grup, 2021’de 3 bin yıllık Ebu Simbel tapınağında çaldı.
Fakat ufak bir eksiklik vardı. Performansta hiç Mısırlı yoktu!
Mısır yalnızca tarihsel ambiyansı ve ses-görüntü kaydı almak için bir video-show için seçilmişti.
Yani Türkiye hem turdaki ilk ülke, hem de tek Müslüman ülke…
***
11 Kasım, yağmurlu bir gece, hem duysal hem de görsel bir performans…
Yerli ve milli vurgusu sadece Türkiye’de mi var?
Grup, sahnedeki görsel işini Danimarkalı bir şirkete vermiş. Bjarke Ingels Group.
Şirket daha önce SKUM ve THE ORB gibi kült grupların görsellerini yapmış.
WhoMadeWho çalarken ekranda farklı galaksiler, sonsuz ufuklar, bulutların üzerinden uçuşlar…
***
Son dönemde dünyadaki eğilimlere baktığımda bir şey dikkatimi çekiyor…
Dünya değişiyor…
İzleyici artık bir parçadan diğerine geçişin yani mixing’in ötesinde bazı şeyler talep ediyor.
Bu talep, vokal performans…
Bunu 2 yazdır İstanbul’da izlediğim ZHU’nun setlerinde görüyorum.
Eline mikrofonu alıp vokal yapmayı gayet iyi biliyor.
Keza Bob Moses, Jan Blomqvist aynı şeyi yapıyor.
İşte bu yüzden WhoMadeWho, şu konsepti kullanıyor:
Hibrid DJ-Set…
Yani elektronik bir altyapı üzerine canlı vokal performans, gitar riffleri ve davul ritimleri…
***
VIP’de Tuba Ünsal’ı gördüm. Ünsal, küresel müzik trendleriyle ilgili biri...
Öyle ki kendinden 7 yaş küçük sevgilisi Serdar Turan, Ünsal’ı bu yıl Depeche Mode’un Amsterdam konserine götürmüştü.
Bülent Cankurt, Sabah Günaydın’da biletlerin 2 bin Euro olduğunu yazmıştı.
Halbuki 400 Euro’dan pahalı bilet yoktu.
Ünsal’ı emsal alan, sevgilisine “beni yurtdışına konsere götür diyen“ altın kızlar…
8 Şubat 2024’teki Depeche Mode Amsterdam konseri için halen vakit var.
Ünsal’ı en son 2019 yazında bir Harbiye konserinde görmüştüm.
O konserin biletini sevgilisi ödememişti. Çünkü zaten sahnede eski sevgilisi vardı.
Mustafa Sandal bu konserde, Ünsal’la ilişkisini 3 şarkısı üzerinden anlattı:
İlişkileri Tek Geçerim’le başlamış, Pazara Kadar Değil Mezara Kadar ile devam etmişti…
Fakat heyhat… Ayrılık tez gelmişti.
Milliyet Cadde’nin 13 Ağustos 2002 tarihli manşeti şöyleydi: Mezara değil buraya kadar!
Sandal, Harbiye’de Tuba Ünsal’la ayrılık sonrasını Bu Gece Kopmam Lazım’la özetledi.
Sandal’ın bu kadar ileri görüşlü olduğunu bilmezdim.
Ünsal, ayrılıktan 21 yıl sonra Bu Gece Kopmam Lazım’ın hakkını veriyor, WhoMadeWho parçalarıyla kopuyordu…